Saturday, October 10, 2020

రాముడూ- స్ఫూర్తి - దత్తపది

Vijaya Bhaskar Rayavaram
గారు B+ with Bhaskar .అనే కార్యక్రమాన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో నేటి అంశం పద్య లహరి. స్వర్గీయ ఎస్.పి.బాల సుబ్రహ్మణ్యంగారి బహుళ ప్రచారంపొందిన వేర్వేరు సినిమా పాటలలోని నాలుగు పదాలతో (దత్తపది) రామాయణార్థములో ఒక పద్యము, భారతార్థంలో ఒక పద్యము చెప్పమన్నారు. కార్యక్రమంలో భాగంగా సిరాశ్రీ గారు ఒకే పాటలోని నాలుగు పదాలతో ఒక పద్యాన్ని చెప్పారు. వారలా అంటూండగానే నాకూ స్ఫూర్తి కలిగి ఆశువుగా వ్రాసాను. కార్యక్రమం సమయాభావంకాకూడదు కాబట్టి అక్కడ ప్రస్తావించలేదు. ఇక్కడ ప్రకటిస్తున్నాను..

పదాలు : యురేక, సకమికా, నీ ముద్దు, తీరేదాకా

రామాయణార్థం: హనుమ సంజీవనీ పర్వతమును తీసుకు వచ్చిన సమయం ఒక వానర సైనికుని హృదయ స్పందన.

భళిరా ఏమది వాయురేఖ ! గగనవ్యావృత్తమై నౌషధా
ఖిలమై వచ్చె నగమ్ము! పంచకమికన్ కించిత్కృపా వృష్టిమై
చలగంగా మృతులైన వానరులుకున్ సంజీవనీ ముద్దు గా
లిలజీవమ్మిడె ! మారుతీ ! ఋణము తీరేదాక సేవించెదన్ !!

లక్ష్మణుని మూర్చనుండీ ఉధ్ధరించటానికి సుషేణుడు నాలు మొక్కలను తేవయ్యా అంటే సర్వౌషధ సంపన్నమైన సంజీవని పర్వతాన్నే తీసుకొచ్చేశాట్ట హనుమ. ఒక జెట్ ప్లేనో అంతకన్న వేగంగా వెళ్ళగలిగేదో పయనిస్తే మనకు కనిపించేది దాని మార్గమే. అలా హనుమ వెళ్ళి వస్తూంటే సంజీవనీ పర్వతం ఒకటే ఎగిరి వస్తోందా అన్నట్టు కనిపిస్తోందిట దూరం నుండీ... ఎంత కరుణ కాకపోతే రణరంగం (పంచకము) నకు ఆ పర్వతం తేవడం వల్ల, పర్వతం మీద ఉన్న ఔషధముల మీదుగా ఎగిరిన ముద్దు గాలి (పిల్లగాలి) సోకి మృతులైన వానర వీరులు సజీవులైనారట.. ఆంజనేయుని ఋణము తీర్చుకోలేను ఆజన్మాంతమూ అతనిని సేవింతునని ఒక వానరుని భావన !!!

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
భారతార్థం: కృష్ణలీల సందర్భం - ఒక గోపిక అంతరంగం.

భళిరా నీమురళీ ద్యురేఖ గగనవ్యావృత్తమై చెల్వగో
కుల స్త్రీ మానసమెల్ల పంచకమికన్ ! గో, గోపికా, గోపకుల్
చెలులై రాసవిలాస లీలలను నిల్చేరంట ! నీ ముద్దు మ
ల్లెల మోమెంతని చూచినా తనివితీరేదా? కనా కష్టమే !!

కృష్ణుని వేణుగానం ఒక వెలుగు రేఖయై (ద్యు రేఖ) ఆకాశమంతా సుడులు తిరుగుతూ గోపికల మానసమును ఒక రణరంగం (పంచకము) గా చేస్తున్నది. కృష్ణుడొక్కడే పురుషుడన్నప్పుడు గోవులూ, గోపకులూ, గోపికలూ అన్న బేధం లేకుండా అన్ని ప్రాణులూ రాసలీలా విలాసములో చెలులై నిలిచిపోయారట. ముద్దు మల్లెల మోమును ఎంతచూచినా తనివి తీరేనా? కనా కష్టమే అని గోపిక భావన

Wednesday, April 16, 2014

రాముడూ- స్ఫూర్తి - సాధించెనే !

కవిత్వం వికసించడానికి అనువైన పరిస్థితులను పెద్దన్నగారు నిరుపహతి స్థలంబు, రమణీ ప్రియదూతిక మొదలైనవన్నారు గానీ .. నా వరకు నాకు వసంతఋతువు, ఉగాది, వసంత నవరాత్రులు, రామనవమి.. రామనామం వీటిలో ఏ ఒక్కటైనా చాలు కవిత్వమూ, మంచి మంచి ఆలోచనలూ రావడానికి..  అలా వచ్చిన ఒక ఊహే.. ఈ టపా...

నవరాత్రులలో త్యాగరాజ ఘనరాగ పంచ రత్న కృతులు వింటూండగా ఒక సంశయం కలిగింది. తనలో ఏమైనా లోపముందేమో అని బాహ్య ప్రపంచములో ఉన్న మానవులు చేస్తున్న తప్పిదాలను తనకు ఆపాదించుకుని దుడుకుగల నన్నే దొర కొడుకు బ్రోచురా అని.. కీర్తన జేస్తారు త్యాగరాజ స్వామివారు.. ఆ కీర్తనలో బ్రోచేవారెవరురా అని అడగడమే గాని స్వామి వారిని రాముడు కరుణించినట్లు సొల్యూషన్ (ప్రశ్నలకు సమాధానాలు)  కనిపించదు.. మూడవదైన సాధించెనే ఓ మనసా కృతి చాలా వింతైనది. నిందా స్తుతిలో ఉన్నట్టు నిర్వచనాలున్నాయి... అసలు ఆ కృతే (సంగీత జ్ఞానం పెద్దగాలేని) నా మట్టి బుఱ్ఱకు చిత్రాతి చిత్రంగా అనిపిస్తుంది.. ఆపై ఒక ఆలోచన/ ఊహ కలిగింది.. దాని అక్షరరూపమే ఈ టపా...

Tuesday, October 15, 2013

మధుర స్మృతులు..

చిన్నప్పుడు పెద్దగా అనారోగ్యం చేసింది కూడా లేదు..కానీ ఏపాటి జ్వరం గట్రా వచ్చినా  "ఏరా ఎలా ఉంది ఒంట్లో?" ఖంగుమని కంఠం వినిపించటంతోటే అన్ని నెప్పులూ, బాధలూ హుష్కాకి అనే ఫీలింగో ఎమో ... "బావుంది మావయ్య" అని మాత్రమే సమాధనం వచ్చేది  ... ఎన్నేళ్ళైనా (9 వ తరగతికి వచ్చేవరకూ)ఇదే వరస... డాక్టరు దగ్గరకి వస్తే మనకి ఎలా ఉందో చెప్పాలన్న ధ్యాస/ ఇంగితం రెండూ లేవు.. వచ్చాం కాబట్టి తగ్గిపోతుంది, కాబట్టి ఇంక వేరే చెప్పక్కర్లెదు అనో, అమ్మా, నాన్న ప్రొద్దున ఒక కార్యక్రమానికి తీసుకెళ్తే అక్కడ కనిపించి/ సాయంత్రం మరోచోటికి వెళ్తే అక్కడ కనిపించేసరికి, మనకి ఎక్కడికెళ్ళినా ఎమైనా పర్వాలేదు, మన డాక్టరు నుండి ఎప్పుడూ దూరం లేము అన్న నిబ్బరమో, అందులోనూ మన మాస్టరుగారి ఇల్లు, సీతక్క తో స్నేహం.. అందరిలో ఆప్యాయంగా దగ్గరకి తీసుకుని ముద్దు చేసే సింగరి వదినతో చనువు కారణమో తెలీదు కానీ మాస్టరుగారి పిల్లలందరిలోకి బుజ్జి మావయ్యతో (డా. వరాహ మిహిరాచార్య)  ఒక ప్రత్యేకమైన అనుబంధం...